Qazanın
Şəxsi mənzil bir çox Azərbaycanlıların arzuladığı bir arzudur, lakin hamı bunu həyata keçirməyi bacarmır. Əhalinin gəlir səviyyəsi ilə daşınmaz əmlakın qiyməti arasındakı fərq o qədər böyükdür ki, mənzilin dəyərinin 20-30% -ni təşkil edən ən azı ilkin ödəniş üçün qənaət etmək vəzifəsi çox vaxt böyükdür. Büdcəsiz bir mənzil almaq şansı varmı vəsaiti haradan əldə edə bilərsiniz?
Ən bariz yolu pul qazanmaqdır. 2020-ci ildə ən yüksək ödənişli peşələr sıralamasına görə İT texnologiyaları sahəsi liderdir, burada əmək haqqı ayda 1000 - 2000 manat arası dəyişir. Hər şey ixtisas və seçilmiş istiqamətdən asılıdır. Ancaq təkcə IT deyil. Digər sahələrdə , daşınmaz əmlak işçiləri, top menecerlər, sistem analitikləri və məsləhətçilər də çox yaxşı pul qazanırlar. Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinə görə ən çox tələb olunan peşələr dərzilər, elektriklər, mühasiblər, əczaçılar, sürücülər və satış nümayəndələridir.
İkinci seçim, mənzil almaq üçün pul yığmaqdır. Hər ay nə qədər pul yığmalısınız və nəhayət ev almaq üçün nə qədər pul lazımdır?400 - 500 maaş ilə çətin ki, 200 AZN-dən çox qırağa pul atmaq mümkün olacaq, mənzilin minimum dəyəri 50000 -60000 AZN-dirsə , bu çox uzun müddət olacaq.
Üçüncü variant, qiymətli kağızların, səhmlərin və istiqrazların satıldığı fond bazarında iştirakdır. Gəliriniz alış və satış xərcləri arasındakı fərq olacaqdır. Bunun üçün nə lazımdır? Milli Qiymətli Kağızlar və Birja Komissiyasından xidmətlər göstərməyə və qiymətli kağızları saxlamağa imkan verən lisenziyası olan etibarlı bir broker tapın. Mütəxəssis, öz növbəsində, vasitəçilikdə kömək üçün komissiya qazanır. Bir qayda olaraq, əməliyyat dəyərinin 1% -ə qədərdir. Doğru investisiya obyektlərini seçə biləcəyinizə və bazarda böyüməni və enəcəyini proqnozlaşdıracağınıza əminsinizsə, bu seçim sizin üçündür. Ancaq unutmayın ki, hər hansı bir investisiya növü riskdir və bu hal istisna deyil.
Depozit
Deyək ki, Xırdalanda bir otaqlı mənzil almaq istəyirsən. Orta hesabla, onlar üçün 50000AZN-dən başlayır. 15000 AZN yığdınız. və onları depozit qoymağa qərar verirsən. Bu gün dövlət bankları arasında ən cəlbedici illik depozit dərəcəsi Expressbank tərəfindən təklif olunur.
Bununla yanaşı, müəyyən risklər də var. Birincisi, bu müddət ərzində mənzil bahalaşa bilər, ikincisi, bank xidmət şərtlərini dəyişdirə bilər.
Borc almaq
Pulsuz bir mənzildə necə pul qazanacağınızı düşünməmisinizsə, başqa bir sadə variantdan istifadə edə bilərsiniz, yəni onları borc almaq üçün.
İpoteka
Əksər banklar sizə ipoteka təklif etməyə hazırdır.
İpoteka, mənzilin girov kimi istifadə olunduğu bir kredit növüdür. Beləliklə, bank risklərini azaldır. Axı borcalan krediti ödəyə bilmirsə, bank mənzili satacaq və pulunu qaytaracaq. İpotekanın həm üstünlükləri, həm də mənfi cəhətləri var. Üstünlüklərə mənzilin dəyərinin çox hissəsini borc alma imkanı daxildir. Bəzi banklar ilkin ödəniş olaraq maliyyətinin yalnız 10% -ni tələb edirlər. Bu cəlbedici görünür. 20 ildir ipoteka verərək banka hər ay məqbul bir məbləğ ödəyə bilərsiniz. İpotekanın dezavantajı qeydiyyatının mürəkkəbliyi adlandırıla bilər. Bank ödəmə qabiliyyətinizin təsdiqini tələb edəcək və kredit tarixçənizi diqqətlə öyrənəcəkdir.
Ancaq ipotekanın əsas dezavantajı həddən artıq dərəcələrdir. Son bir neçə ildə illik 8% səviyyəsində qaldırıldı və yalnız indi bir qədər azaltmağa başlayıblar. Ancaq mütəxəssislər deyirlər ki, önümüzdəki ildə 8% -dən aşağı bir nisbət gözləmək lazım deyil. Bu nisbətdə 50000AZN dəyərində bir mənzil üçün 20 il ərzində 2 dəfədən çox pul ödəyəcəksiniz. Bu gün ipotekanı populyarlaşdırmayan bu faktdır. Daşınmaz əmlak əməliyyatlarının 5% -dən çoxu bu sxemdən keçmir.
Dövlət proqramları
Gənc bir ailə üçün mənzil almaq asan bir iş deyil, lakin 35 yaşınadək vətəndaşlar güzəştli şərtlərlə ipoteka almağa imkan verən dövlət proqramından yararlana bilərlər. Bu layihə əsasında 3 ildən çox dövlət qurumlarında çalışanlar sərfəli şərtlərlə MİDA-nın tikdiyi binalardan kreditlə ev ala bilərlər.
Dövlətdən pulsuz mənzil almaq bir çox tanınmış xalq və əməkdar xadimlərə, jurnalistlərə , qarabağ əlillərinə , məcburi köçkünlərə və bir çox başqalarına məxsusdur. Ancaq bir mənzil gözləməyin illərlə davam edə biləcəyinə hazır olun.
Tikinti şirkətlərindən daxili kredit şərtləri ilə mənzil
Bir ipotekaya alternativ, tikinti şirkətlərinin bir kredit planı ola bilər.
Bina tikilərkən siz tikinti şirkətindən ev alırsınız. 30% ilkin ödəniş etdikdən sonra isə yerdə qalan ödənişləri 36ay daxili kredit şərtləri ilə ödəyirsiniz.